Afwikkeling nalatenschap
De afwikkeling van een nalatenschap telt in hoofdzaak drie stadia:
a. het opmaken en afgeven van een verklaring van erfrecht.
Instanties zoals banken, verzekerings- en pensioenmaatschappijen en de fiscus, vragen vaak om een verklaring van erfrecht, om te kunnen zien wie gerechtigd is tot de nalatenschap en om te zien wie namens de erfgenamen bevoegd is om over de nalatenschap te beschikken. Het overleggen van alleen een bewijs van overlijden (en een testament) is vaak niet voldoende, omdat hier niet uit blijkt wie erven. Het getoonde testament kan inmiddels herroepen zijn.
Een notaris die de opdracht krijgt een verklaring van erfrecht op te maken, mag niet alleen afgaan op de informatie die nabestaanden aan hem geven. Hij benadert o.a. het Centraal Testamentenregister en de gemeentelijke basisadministratie. Niet zelden moet naar aanleiding van die informatie door de notaris ook het door de erflater gemaakte testament worden opgevraagd.
Als deze gegevens compleet zijn kan de notaris, met zijn kennis van het erfrecht, vaststellen wie erfgenaam zijn.
De notaris schrijft de erfgenamen aan met de vraag of zij de nalatenschap aanvaarden en of zij iemand (vaak een van de erfgenamen) willen machtigen. De daartoe te tekenen stukken maakt hij op en stuurt hij mee.
Als alles getekend is, kan de verklaring van erfrecht worden opgemaakt en afgegeven. Het tijdsbestek waarbinnen de verklaring kan worden afgegeven, is mede afhankelijk van de snelheid waarmee de erfgenamen de toegezonden stukken tekenen. Ondertekening moet bij een notaris gebeuren. Voor ondertekening van een bij ons kantoor in behandeling zijnde boedel, worden geen extra kosten in rekening gebracht.
Uit de verklaring van erfrecht blijkt hoe de vererving in elkaar zit en wie gerechtigd is over de nalatenschap te beschikken. Met deze verklaring kunnen onder meer bankzaken worden geregeld.
b. aangifte erfbelasting.
Afhankelijk van het saldo van de nalatenschap zal wel of niet aangifte voor erfbelasting moeten worden gedaan. Hiertoe dient op een door de belastingdienst opgesteld en toegezonden formulier te worden ingevuld wat er nagelaten is en wat de waarde van de afzonderlijke vermogensbestanddelen zijn, zodat hieruit uiteindelijk ook blijkt wat het totale saldo van de nalatenschap bedraagt. Tevens dient te worden aangegeven wie erven. Hiertoe wordt vaak een exemplaar van de verklaring van erfrecht meegezonden.
Na het indienen van het ingevulde formulier, volgt een aanslag. De erfgenamen kunnen het formulier zelf invullen. Dit kan ook worden overgelaten aan een deskundige, zoals de notaris.
c. verdeling nalatenschap
De verdeling van de nalatenschap kan onderhands geschieden, behalve in de navolgende gevallen, waarin zij bij notariële akte dient te geschieden:
- in de nalatenschap zit(ten) een of meer registergoederen;
- in de nalatenschap zitten aandelen in een besloten vennootschap;
- een (of meer) van de erfgenamen heeft niet het vrije beheer over zijn vermogen (er is sprake van bewind, curatele of er is een minderjarige als erfgenaam bij betrokken);
- een of meer erfgenamen geven hier de voorkeur aan, bijvoorbeeld omdat:
de verhouding tussen de erfgenamen niet optimaal is en men er liever een “professional” tussen heeft die alles goed regelt; - op deze wijze alles schriftelijk vast ligt, alle erfgenamen hebben getekend en hiermee vaak ook ondubbelzinnig kwijting en decharge aan de executeur of gevolmachtigde kan worden gegeven.
Download hier de brochure (PDF).